Osamdeseta godišnjica Novosadske racije obeležena je kod spomenika „Porodica“ na Keju žrtava racije u Novom Sadu.
Polaganjem venaca, počast nevino nastradalim žrtvama odali su predstavnici Jevrejske opštine Novi Sad i Saveza jevrejskih opština Srbije, romskih udruženja, kao i predstavnici Grada, skupštine Vojvodine, ambasadori Izraela i Nemačke, predstavnici ambasada Mađarske, Crne Gore, Bugarske i Sjedinjenih Država.
Gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević rekao je da Novi Sad „već osam decenija krvari sa svojim nevino stradalim sugrađanima“, i da „tugu nosi svakog dana, časa i na svakom koraku“, naglasivši da je Novosadska racija bila „najsurovije organizovano ubijanje nevinih i nezaštićenih ljudskih bića“, uz napomenu da se „ta svirepost ne može niti shvatiti niti prihvatiti“.
„Ne smemo prestati da se sećamo iako to sećanje boli. Zato tome moramo učiti našu decu, iako nije lako pričati o smrti i stradanjima onima koju su na početku životnog puta. Takve tuge ne smeju da se utapaju u zaboravu, jer nas one uče i opominju da budemo bolji“, rekao je Vučević.
On je najavio da će biti pokrenuta inicijativa da Novosadska racija uđe kao lekcija u udžbenike i zvaničan školski program Srbije, i najavio i pokretanje inicijative za izgradnju memorijalnog centra, objasnivši da je potrebno da se napravi „jedno mesto na kojem bi bila sabrana sva svedočanstva, uspomene i činjenice, na kojem će se učiti istina o fašističkim zločinima nad Srbima, Jevrejima i Romima, i negovati sećanje na žrtve Novosadske racije“.
Predsednik Jevrejske opštine Novi Sad Mirko Štark rekao je za Politiku da je uvođenje časa ili nekoliko časova o Holokaustu u oficijelno obrazovanje deo zadatka sadašnje generacije. On je rekao da o tome postoji predlog Zajednice jevrejskih opština kao i da zna da postoji inicijativa Srpske pravoslavne crkve.
"U Izraelu, na univerzitetu Bar Ilan, je promovisano englesko izdanje knjige o deportaciji Jevreja iz Bačke 1944. godine.Izlaganje je tu imao i izraelski ministar spoljnih poslova Jair Lapid, koji je poreklom iz Novog Sada" rekao je Štark.
Pomen u ime Jevrejske zajednice služio je Rabin Srbije Isak Asiel, uz pratnju horova saborne crkve „Sveti Georgije“, Uspenske crkve „Antifon“ i jevrejske opštine „Hašira“. Pomen u ime Srpske pravoslavne crkve održali su vikarni episkop toplički Jerotej i vikarni Episkop mohački Damaskin.
Nakon minuta ćutanja i polaganje venaca kod spomenika „Porodica“, Dunavom je u znak sećanja takođe pušten venac, a pomen je održan i kod spomen table na novosadskoj plaži „Štrand“.
Novosadska racija jedan je od najstrašnijih zločina koji se dogodio tokom mađarske okipacije. Od 4. do 29. januara 1942. godine u Novom sadu i okolnim mestima, više od 4 i po hiljade Srba, Jevreja, Roma i drugih, na zverski način je ubijeno i bačeno pod led Dunava i Tise.
Izvor: Danas/Politika, Foto: Wikipedia, N1 printscr
Sedište
